عبایا، پوشش زنانه‌ای که به نماد مد در ماه رمضان تبدیل شده است

عبایا در سال‌های اخیر بیش از پیش به پوشش محبوب زنان در بازارهای عربی در ماه رمضان تبدیل شده است؛ لباسی سنتی و گشاد که جوامع عربی و مسلمان نمادی از وقار به شمار می‌آید. طراحان با اضافه کردن تغییرات مدرن و شیک، آن را به یکی از نمادهای این ماه تبدیل کرده‌اند.

عبایا در کشورهای عربی با نام‌های همچون «جلباب»، «جلابیه»، «عبای عمانی» و «قَفطان» شناخته می‌شود، پوششی ساده و گشاد که معمولا به رنگ مشکی است. زنان در شبه‌جزیره عربستان، خاورمیانه و شمال آفریقا به دلیل گرمای شدید و آب‌وهوای کویری، این لباس را به تن می‌کنند.

گفته می‌شود که عبایا قدمتی چهار هزار ساله دارد و ریشه آن به تمدن‌های بین‌النهرین بازمی‌گردد. برخی دیگر بر این باورند که این پوشش از مفاهیم دینی اسلام همچون عفاف و حجاب الهام گرفته است.

قرآن نیز بر پوشش لباس‌های آزاد تاکید کرده و از زنان مسلمان می‌خواهد که «جلباب» بپوشند، لباسی گشاد که شباهت زیادی به عبایا دارد.

برخی مورخان معتقدند که زنان اشرافی و بادیه‌نشین در عربستان نخستین گروهی بودند که عبایا را به همراه روسری‌هایی برای پوشاندن سر و صورت در بیابان استفاده می‌کردند. این لباس که ابتدا در مناطق کویری رواج داشت با مهاجرت به شهرها بخشی از فرهنگ کشورهای حاشیه خلیج فارس شد، به‌طوری‌که در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) عبایا را «بخشی از میراث فرهنگی و دینی» می‌دانند.

عبایا در دنیای مد

عبایا در سال‌های اخیر وارد دنیای مد شده و جایگاه خود را در کلکسیون برندهای مشهور بین‌المللی، به‌ویژه از دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ تثبیت کرده است.

این پوشش که پیش‌تر ساده و تیره‌رنگ بود اکنون در رنگ‌های روشن و پارچه‌های متنوعی مانند مخمل، گیپور، ساتن و ابریشم طراحی می‌شود. جزئیاتی مانند سنگ‌های تزئینی، گلدوزی و برش‌های مدرن نیز به آن اضافه شده است. با این حال، عبایا همچنان هویت سنتی خود را حفظ کرده و هر کشور عربی ویژگی‌های خاص خود را به آن افزوده است.

برای مثال، در امارات عبایاهای گلدوزی‌شده که با مهره و سنگ‌های درخشان تزئین می‌شوند، محبوب هستند. در عربستان نیز عبایا اغلب نمادی از ثروت محسوب می‌شود و زنان این کشور برای نشان دادن جایگاه اجتماعی خود از پارچه‌های لوکس و طراحی‌های خاص استفاده می‌کنند.

مد جدیدی برای رمضان

عبایا در ماه رمضان بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد و هنرمندان عرب از ادیان مختلف با پوشیدن آن در این ماه، تلاش می‌کنند ظاهری شیک و درعین‌حال متناسب با فضای معنوی رمضان داشته باشند.

این پوشش به‌تدریج در میان زنان عرب، شرقی و آفریقایی گسترش یافته و با هویت فرهنگی آن‌ها درآمیخته است. امروزه رنگ‌های غیرمتعارف و جسورانه‌ای همچون قرمز، صورتی، سبز و زرد در طراحی عبایا دیده می‌شود. همچنین جزئیاتی جدید مانند پر به آن اضافه شده و جذابیت آن را برای زنان جوان بیشتر کرده است.